Καθώς ένα μωρό μεγαλώνει έρχεται η στιγμή που και το ίδιο μωρό αλλά και οι γονείς θα έρθουν αντιμέτωποι με την εκπαίδευση- διακοπής της πάνας.
Η ηλικία που συνήθως μπορεί να επιχειρηθεί αυτό είναι από 15 μηνών, με μεγαλύτερη πιθανότητα να επιτύχει μετά την ηλικία των 20 μηνών. Αυτό βέβαια εξαρτάται από την ψυχοκινητική ωριμότητα του κάθε παιδιού καθώς ο έλεγχος των σφικτήρων είναι μια ικανότητα αυτονόμησης του παιδιού.
Ένα παιδί θα είναι πιθανώς έτοιμο για αυτή τη διαδικασία όταν θα αναγνωρίζετε πάνω του ικανότητες όπως:
– το να ανεβοκατεβαίνει σκαλιά,
– να μπορεί να ντύνεται και να ξεντύνεται σχετικά μόνο του,
– να μπορεί να κατανοεί κάποιες εντολές ώστε να κατανοήσει και τις οδηγίες σχετικά με την υγιεινή του,
– να μπορεί να μείνει στεγνό για τουλάχιστον 2 ώρες, ακόμη και να έχει κάποιες σταθερές ώρες αφόδευσης,
– να μην βρίσκεται σε περίοδο έντονου συναισθηματικού στρες, όπως ο ερχομός ενός νέου μέλους στην οικογένεια, η διακοπή της πιπίλας, αλλαγές στην κατάσταση της οικογένειας κ.λπ.
10 ΧΡΗΣΙΜΑ TIPS
- Σύμφωνα με κάποιους μελετητές προτιμούμε την καλοκαιρινή περίοδο γιατί είναι πιο χαλαρή και μπορούμε να έχουμε το παιδί ντυμένο με ελαφρά ρούχα.
- Προτιμούμε να ντύνουμε το παιδί στην αρχή της προσπάθειάς μας με χαλαρά παντελόνια και αποφεύγουμε τα εσώρουχα καθώς δίνουν στα παιδιά την αίσθηση της πάνας και τα μπερδεύουν. Όσο πιο ελαφρά είναι ντυμένο, ακόμη και γυμνό κατά διαστήματα αν είναι εφικτό, τόσο πιο γρήγορη θα είναι η εκμάθηση. Στα παιδιά η αίσθηση του γυμνού είναι συνώνυμη της ελευθερίας.
- Δεν ωφελεί να τα «αφήνουμε βρεγμένα» για να αισθανθούν άσχημα- μπορεί να έχουμε αντίθετα αποτελέσματα.
- Εάν χρησιμοποιήσουμε γιογιό, φροντίζουμε να έχουμε ένα σε κάθε δωμάτιο για να «προλαβαίνουμε»! Εάν χρησιμοποιήσουμε την τουαλέτα με ειδικά βοηθήματα που προσαρμόζονται σε αυτήν, θα έχουμε τα ποδαράκια του να στηρίζονται κάπου, π.χ. σε ένα σκαμνί, για να μην φοβάται και να νιώθει την ασφάλεια του εδάφους.
- Στα παιδιά αρέσει να μιμούνται. Τους δείχνουμε αυτή τη διαδικασία παίρνοντάς τα μαζί μας στην τουαλέτα αρκετές φορές, ή με οποιοδήποτε άλλο τρόπο – π.χ. δείχνοντάς τους τα κατοικίδιά μας σε αντίστοιχες στιγμές.
- Χρησιμοποιούμε επιβράβευση κάθε φορά που τα καταφέρνουν. Προσοχή στις υπερβολές!
- Καθόλου τιμωρία σε αποτυχία αλλά ενθάρρυνση πως την επομένη φορά θα τα καταφέρουν! Σύμφωνα με τον Φρόιντ, η κακή και βεβιασμένη διαχείριση του έλεγχου των σφικτήρων σε αυτή την ηλικία, μπορεί να έχει άσχημες ψυχοσεξουαλικές προεκτάσεις στην υπόλοιπη ζωή τους! Επίσης, δεν μιλούμε ποτέ άσχημα για τα ούρα και τα περιττώματά τους καθώς τα παιδιά σε αυτή την ηλικία όπως, επίσης λέει ο Φρόιντ, δεν έχουν ξεκαθαρίσει τι είναι και τα θεωρούν ακόμη μέρος του σώματός τους.
- Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε βιβλία και εκπαιδευτικά βίντεο πριν ξεκινήσουμε την προσπάθεια.
- Δεν υπάρχει χρονικό όριο που απαιτείται για αυτή την προσπάθεια.
- Θυμόμαστε πως περιμένουμε τα παιδιά να ελέγξουν πρώτα τους σφικτήρες του εντέρου το βράδυ, μετά τους σφικτήρες του εντέρου την ημέρα, στη συνέχεια ελέγχουν τους σφικτήρες της κύστης την ημέρα και τέλος τους σφικτήρες της κύστης το βράδυ.
Ο έλεγχος των σφικτήρων το βράδυ μπορεί να διαρκέσει αρκετό καιρό, και μήνες ακόμη ενώ υπάρχουν περιπτώσεις που μπορεί να διαρκέσει και χρόνια. Έως την ηλικία των 6 ετών χαρακτηρίζεται ως νυχτερινή ενούρηση αλλά μπορεί να είναι μια απόλυτα φυσιολογική κατάσταση που οφείλεται σε ανωριμότητα των μηχανισμών της ούρησης τη νύχτα. Πέραν της ηλικίας αυτής επιχειρείται περαιτέρω διερεύνηση και αντιμετώπιση κυρίως λόγω των ψυχοκοινωνικών αναστολών που δημιουργούνται στα παιδιά.
Η εκπαίδευση της πάνας θέλει πάνω απ’ όλα υπομονή, μεθοδικότητα και την πεποίθηση πως η κατάκτησή της είναι το ίδιο σημαντική για όλα τα παιδιά, και εκείνα που την κατέκτησαν γρηγορότερα και εκείνα που τους πήρε περισσότερο χρόνο!
—
* Το κείμενο της Παιδίατρου Άννας Παρδάλη MD, MSc δημοσιεύτηκε στο mothersbird.gr
