Το έκζεμα ή ατοπική δερματίτιδα είναι μια γνωστή σε πολλούς, κατάσταση, την εποχή του χειμώνα και ακόμη περισσότερο την άνοιξη που είναι οι εποχές της έξαρσης του. Δεν είναι γνωστή όμως η αιτία που το δημιουργεί.

Πολλοί το θεωρούν αλλεργία αλλά δεν είναι! Μπορεί να συνυπάρχει όμως, με άλλες αλλεργικές καταστάσεις όπως η αλλεργική ρινίτιδα, η τροφική αλλεργία και το άσθμα. Είναι μια διαταραχή της ανώτερης στοιβάδας του δέρματος που προκαλεί ξηροδερμία, κνησμό και εξανθήματα.

Συνήθως ξεκινά στην παιδική ηλικία και μάλιστα στους πρώτους έξι μήνες ζωής. Μπορεί να διαρκέσει μέχρι την εφηβεία ή και την ενήλικο ζωή.

Το 12-25% των παιδιών και το 10-15% των ενηλίκων παγκοσμίως πάσχουν από ατοπική δερματίτιδα. Έως την ηλικία των 8 ετών είναι συχνότερη στα αγόρια , αλλά αργότερα γίνεται συχνότερη στα κορίτσια.

Η κληρονομικότητα παίζει και εδώ σημαντικό ρόλο με πιθανότητα έως και 50% να το εμφανίσουν τα παιδιά αν πάσχει ο ένας μόνο γονέας και έως και 80% όταν το φέρουν και οι δυο γονείς.

Οι εκλυτικοί, όμως, παράγοντες παίζουν σημαντικότερο ρόλο ως προς τη συχνότητα και την ένταση με την όποια εμφανίζεται το πρόβλημα.

Αυτοί είναι:

  • Οι κλιματολογικές συνθήκες: το κρύο και οι απότομες μεταβολές θερμοκρασίας και υγρασίας επιδεινώνουν το έκζεμα.
  • Ψυχολογικοί παράγοντες.
  • Ο ιδρώτας και η ξηρότητα του δέρματος.
  • Η επαφή με ερεθιστικές ουσίες, χημικά, αλκαλικά σαπούνια, σκέτο νερό της βρύσης ( είναι αλκαλικό), στενά ρούχα, πολύ ζεστό νερό.
  • Τα αλλεργιογόνα, ιδιαίτερα τα τροφικά μπορεί επίσης να προκαλέσουν έξαρση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα στα βρέφη είναι, η αλλεργία στο αγελαδινό γάλα που πολλές φορές μέσα από την εμφάνιση έντονου εκζέματος μας οδηγεί στη διάγνωση της.

Η ατοπική δερματίτιδα δεν θεραπεύεται οριστικά. Βελτιώνεται όμως σημαντικά.
Είναι λοιπόν αυτονόητο, ότι το πρώτο που επιζητούμε στην αντιμετώπιση της , είναι να αποκλείσουμε τους εκλυτικούς παράγοντες, εκεί που βέβαια είναι εφικτό.

Στα παιδιά, είναι ενοχλητικό το αίσθημα του κνησμού που εκδηλώνεται εντονότερα όταν συνυπάρχει ξηροδερμία. Πολλές φορές, μια υπερβολική και αδικαιολόγητη ανησυχία ή ακόμη και αϋπνία, μπορεί να οφείλεται στην ατοπική δερματίτιδα και τον κνησμό που αυτή προκαλεί!

Διορθώνοντας την ξηροδερμία μπορεί να βελτιωθεί , αν όχι, τότε ίσως χρειαστεί να χορηγηθούν και αντισταμινικά φάρμακα, τουλάχιστον κατά την περίοδο της έντονης έξαρσης.

Κομβικής όμως σημασίας στην αντιμετώπιση του εκζέματος φαίνεται ότι παίζει η περιποίηση τους δέρματος. Το πλύσιμο γίνεται με κατάλληλα καθαριστικά που δεν πρέπει να περιέχουν σαπούνι, αλλά υποκατάστατα σαπουνιού ή ακόμη καλύτερα να γίνεται με ελαιώδη καθαριστικά (τύπου bath oil).

Έτσι μειώνεται η απώλεια από την επιδερμίδα των φυσικών λιπιδίων που περιέχονται σε αυτή και που είναι συστατικό της.

Εντελώς απαραίτητη είναι, η ενυδάτωση του δέρματος σε τακτική βάση πάντα μετά την έκθεση σε νερό και πλύσιμο, με αντίστοιχα κρεμώδη προϊόντα. Έτσι μειώνουμε δραστικά τα συμπτώματα του εκζέματος κατά την έξαρση αλλά στη συνέχεια και τις υποτροπές. Το ενυδατωμένο δέρμα θεωρείται υγιές δέρμα!

Και ας μην ξεχνάμε ότι το δέρμα είναι ένα όργανο. Ο κυριότερος ρόλος του είναι ο “επιδερμικός φραγμός” να αποτρέπει δηλαδή τα μικρόβια, τις τοξικές ουσίες και τα αλλεργιογόνα να εισέρχονται στον οργανισμό μας. Για να μπορεί να το κάνει αυτό πρέπει να είναι ακέραιο και υγιές!

—

Το κείμενο της Παιδίατρου Άννας Παρδάλη δημοσιεύτηκε στο we24.gr