Με τη λεζάντα αυτή, στο σκίτσο της στο αμερικανικό περιοδικό New Yorker, η EmillyFlake καυτηριάζει την αντιεμβολιαστική στάση ορισμένων γονιών, με αφορμή την επανεμφάνιση της ιλαράς στη χώρα. Ένα παιδί, που εμφάνισε το χαρακτηριστικό εξάνθημα, το πηγαίνουν οι γονείς του στο γιατρό και μαθαίνουν ότι έχει ιλαρά. Το παιδί θυμωμένο λέει: “αν ενώσετε τις τελείες στο εξάνθημα θα γραφεί “οι γονείς μου είναι ανόητοι“.

Η αντιεμβολιαστική στάση πολλών γονέων, που καταγράφεται -δυστυχώς- σε Ευρώπη και Αμερική, αλλά και στην Ελλάδα (ευτυχώς λιγότερο) έχει στο στόχαστρό της, περισσότερο απ’ όλα τα εμβόλια, αυτό της Ιλαράς – Ερυθράς – Παρωτίτιδας, ή MMR. Το κυριότερο επιχείρημα είναι ο συσχετισμός του με τον αυτισμό.

Ας δούμε, όμως, λίγο τί κρύβεται πίσω απ’ αυτόν τον μύθο και γιατί έχει διαδοθεί τόσο πολύ:
Όλα ξεκίνησαν το 1998 στην Αγγλία, όπου δημοσιεύτηκε ένα άρθρο από τον γιατρό Andrew Wakefield, ο όποιος σε μια μελέτη που αφορούσε 8 μόνο παιδιά (!) συσχέτιζε την εμφάνιση αυτισμού με το εμβόλιο. Η μελέτη προκάλεσε τεράστια αναστάτωση στον πληθυσμό και στους γονείς. Γρήγορα αποδείχτηκε ότι, η μελέτη είχε χρηματοδοτηθεί από τρίτους, με ομολογίες των ιδίων των εμπλεκόμενων επιστημόνων σ’ αυτή. Ο Wakefield καταδικάστηκε και σήμερα ζει έκπτωτος στην Αμερική.
Έκτοτε εκπονηθήκαν χιλιάδες μελέτες, από διάφορα επιστημονικά και κλινικά κέντρα στον κόσμο, και καμία δεν επιβεβαίωσε εκείνη τη μελέτη. Απ’ τον σάλο που προκλήθηκε από εκείνη τη μελέτη και που αναπαράγεται -δυστυχώς- ακόμη και σήμερα, οι γονείς συνεχίζουν να είναι τρομαγμένοι και να έχουν αμφιβολίες για το εμβόλιο.
Η διάδοση της πληροφορίας απ’ το διαδίκτυο, και ειδικά αν αφορά μια αρνητική (κι εδώ ατεκμηρίωτη επιστημονικά) είδηση, ενισχύει -γενικά- έναν μύθο… Και κάθε αρνητική πληροφορία, που απευθύνεται σε γονείς και αφορά στα παιδιά τους, ανεξάρτητα από το μορφωτικό ή το επίπεδο αντίληψής τους, απευθύνεται κυρίως στο συναίσθημά τους και τους κάνει ευάλωτους!

Τί είναι ο “αυτισμός”
Όμως, ο μύθος του εμβολίου συμβαδίζει και ακολουθεί τον μύθο που καλλιεργείται και αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια για τον αυτισμό! Με τον όρο “αυτισμό“, εννοούμε γενικότερα σήμερα τη νοσολογική οντότητα που, εν προκειμένω, ένα παιδί παρουσιάζει δυσκολίες στον λόγο, στην επικοινωνία και γενικά στην προσαρμογή του στο περιβάλλον και στην κοινωνική του συνύπαρξη, με ή χωρίς νοητική στέρηση. Μάλιστα, ένα μεγάλο μέρος των παιδιών αυτών, είναι ιδιαίτερα ευφυή, έως και χαρισματικά στηνοημοσύνη.

Παλιότερα ο αυτισμός δεν ήταν ιδιαίτερα γνωστός ως νοσολογική οντότητα, με τη μορφή που γνωρίζουμε σήμερα. Αφορούσε περιστατικά με βαριά νοητική στέρηση και μεγάλο βαθμό δυσκολιών στην κοινωνική τους συνύπαρξη. Τα στατιστικά εμφάνισης στον γενικό πληθυσμό ήταν παλιά μικρότερα, ενώ σήμερα φαίνεται να έχουν -θεωρητικά- αυξηθεί!

Αυτό έχει την εξήγηση του: Η διάγνωση του αυτισμού βασίζεται σε κριτήρια. Τα κριτήρια αυτά, στη διάρκεια των τελευταίων τριών δεκαετιών, έχουν επαναπροσδιοριστεί και διευρυνθεί αρκετές φορές, με αποτέλεσμα να εντάσσονται περιπτώσεις που 20 ή και 10 χρόνια πριν δεν χαρακτηρίζονταν -με τα τότε κριτήρια- αυτισμός!
Επιπλέον η έγκαιρη διάγνωση του αυτισμού σήμερα, οφείλεται και στην καλύτερη προσέγγιση και γνώση -πλέον- από τους ειδικούς και κυρίως τον οικογενειακό παιδίατρο. Έτσι, λοιπόν, σήμερα ξέρουμε ότι ένα ιδιοφυές παιδί, που όμως παρουσιάζει δυσκολίες στην κοινωνική του συνύπαρξη, μπορεί να είναι σύνδρομο Asperger, μια μορφή δηλαδή αυτισμού!
Επιπλέον, χαρακτηριστικό σύμπτωμα της νόσου μπορεί να είναι το ότι, κατά την ηλικία των 1,5 έως 2 ετών, το παιδί καταγράφει μια παλινδρόμηση στην ψυχονοητική του ανάπτυξη, με αποτέλεσμα να χάνει δεξιότητες, που έχει ήδη κατακτήσει και που -κυρίως- σχετίζονται με την επικοινωνία του με το περιβάλλον.
Επειδή στην ηλικία εκείνη, και λίγο πριν, έχει διενεργηθεί ο συγκεκριμένος εμβολιασμός, είναι πολύ εύκολο στον γονιό, που δεν το γνωρίζει, να πειστεί ότι συσχετίζεται με το εμβόλιο.
Σε κάθε περίπτωση οι εμβολιασμοί (επιμένω) είναι από τις μεγαλύτερες κατακτήσεις της Ιατρικής και επιβεβαιωμένης άξιας στη διάρκεια δεκαετιών! Αφορούν στη Δημόσια Υγεία!

Ειδικά για την ιλαρά, που φαίνεται να αναδύεται σαν πρόβλημα, λόγω της αντιεμβολιαστικής στάσης:

  • Πριν την εφαρμογή τού συγκεκριμένου εμβολίου καταγράφονταν 2,5 εκατομμύρια θάνατοι, κυρίως παιδιών, παγκόσμια κάθε χρόνο και 30 χρόνια μετά την ευρεία εφαρμογή του μειώθηκαν στις 145.000 ετησίως!

Καμία σύγκριση και ειδικά αν στηρίζεται σε μύθους και όχι τεκμηριωμένη επιστημονική πληροφορία, δεν μπορεί να γίνει και να μπει στη ζυγαριά, διπλά σ αυτά τα νούμερα! Την κατάκτηση του εμβολίου δεν είναι αυτονόητο ότι θα συνεχίζει να την απολαμβάνει η ανθρωπότητα, αν δεν συνεχίζει να την υποστηρίζει!…

—

* Το κείμενο της Παιδίατρου Άννα Παρδάλη δημοσιεύτηκε στο we24.gr